Yatırımda risk nedir?
Yatırımda risk, temel olarak işlerin istediğiniz gibi gitmeme olasılığıdır. Bir şeye para yatırırsınız, değerinin artmasını beklersiniz, ancak her zaman başarısız olma ihtimaliniz vardır.
İstediğiniz yatırım ne kadar umut verici görünürse görünsün, hiçbir şey garanti değildir. En güvenli varlıklar bile beklenmedik yollara sapabilir. Piyasalar doğası gereği öngörülemez ve bu da riski işin bir parçası haline getirir. İyi haber mi? Riski anlarsanız, onu kendi lehinize kullanabilirsiniz.
Finansal risk türleri
Sistematik riskler
Bunlar, portföyünüz ne kadar çeşitlendirilmiş olursa olsun kaçınamayacağınız risklerdir. Bunlar tüm piyasayı veya büyük bir kısmını etkiler.
Piyasa riski Bir klasiktir. Hisse senetleri yükselir ve düşer, bazen de çakılır. Bu tür dalgalanmalar, portföyünüzdeki tek tek yatırımları değil, neredeyse her şeyi etkiler.
Faiz oranı riski Merkez bankaları faizi yükseltir veya düşürür ve bu tahvillerinizi veya gayrimenkul yatırımlarınızı sert şekilde etkileyebilir. Bazen hisse senetleri bile dalgalanmayı hisseder.
Enflasyon riski Enflasyon getirilerinizi eritirse hesabınızdaki rakamlar artsa bile gerçek satın alma gücünüz azalır.
Döviz riski Başka bir ülkeye bağlı bir varlığa yatırım yaparsanız, döviz kurlarındaki dalgalanmalar kazançlarınızı azaltabilir veya zararlarınızı artırabilir.
Ülke riski Yine yurtdışındaki bir şirkette paranız olduğunu varsayalım. Şirket sağlam olabilir, ancak bulunduğu ülke rayından çıkarsa yatırımınız yine de zarar görür. Her zaman iş ile ilgili değildir; bazen tüm ortam değişir.
Jeopolitik risk Askeri çatışmalar, yaptırımlar veya uluslararası ilişkilerde ani bozulmalar gibi olaylar, piyasayı öngöremeyeceğiniz şekilde sarsabilir. Belirsizlik yayıldığında yatırımcılar hızlı bir şekilde geri çekilme eğilimi gösterir ve bu durum, etkilenen bölgeye doğrudan maruz kalmasanız bile portföyünüzü olumsuz etkileyebilir.
Likidite riski Satışını yaptığınız ürünü kimse satın almak istemiyorsa zor durumda kalırsınız. Nakit paraya ihtiyacınız olduğunda satılması zor olan varlıklar hızla sorun haline gelebilir.
Sistematik olmayan riskler
Bunlar belirli şirketler veya sektörlerle ilgili risklerdir. Ancak, akıllı çeşitlendirme ile bunları azaltabilirsiniz.
İşletme riski Bazı şirketler iyi yönetilmez. Belki iş modeli sağlam değildir, belki rekabete ayak uyduramıyordur ya da ürünleri başarısızdır.
Operasyonel risk Birisi bir siparişi karıştırır, yazılım çöker, yanlış kişi terfi alır. Ne olursa olsun, küçük şeyler bile bir şirketin işleyişini bozabilir. Her zaman dramatik bir durum olmayabilir, ancak işleri yavaşlatırsa veya müşterilerin ayrılmasına neden olursa yine de maliyetli olabilir.
Yasal ve düzenleyici risk Bu tür sorunlar manşetlere taşınan sorunlardır. Bir şirket para cezasına çarptırılır, mahkemeye sürüklenir veya beklenmedik yeni bir yasa karşısında hazırlıksız yakalanır. İşler ne kadar iyi giderse gitsin, tek bir hukuki sorun her şeyi alt üst edebilir.
Kredi (temerrüt) riski Bir şirket borçlarını ödeyemezse, tahvil sahipleri ve kredi verenler zor durumda kalır. Bu, özellikle sabit gelirli yatırımcılar için geçerlidir.
Modelleme riski Mali modeller, ancak onları oluşturan varsayımlar kadar iyidir. Tahmininiz bozuk bir modele dayanıyorsa, sürprizlerle karşılaşabilirsiniz.
