
FBS 16 yaşında
07 Tem 2025
Temel Bilgiler
Yatırım fonları, yatırımcılardan topladıkları parayı bir havuzda toplayarak bu toplam tutarı çeşitli yatırımlara yönlendiren şirketlerdir. Bu şirketler SEC kayıtlıdır ve hangi varlıkların alınıp satılacağına karar veren profesyonel para yöneticileri tarafından yönetilmektedir.
Yatırım fonları nasıl çalışır?
Bir yatırım fonuna yatırım yaptığınızda, paranızı verirsiniz ve onlar sizin adınıza yatırım yapar. Hisse senetleri, tahviller ve diğer menkul kıymetler gibi farklı varlıkları içeren çeşitlendirilmiş bir portföy oluştururlar. Yatırımcılar fonun hisselerini satın aldıklarında, fonun portföyüne kısmen sahip olurlar. Bir yatırım fonunun hisse fiyatı, Net Varlık Değeri (NAV) olarak bilinir ve her işlem gününün sonunda hesaplanır. Fon varlıklarının toplam değerinden (hisse senetleri, tahviller, nakit ve diğer menkul kıymetler) maliyetlerin (giderler ve yönetim ücretleri) çıkarılmasıyla elde edilen tutarın, hisse sayısına bölünmesiyle elde edilir:
NAV = (VARLIKLAR - MALİYETLER) / HİSSE SAYISI
Yatırım fonlarına nasıl yatırım yapılır?
Yatırım fonları, hisse senetleri ve opsiyonlar gibi borsada trader'lar arasında alınıp satılmaz. Bunun yerine, fon aracılığıyla doğrudan alınıp satılırlar. Bu, web sitesi aracılığıyla yapılabileceği gibi, bir broker ve yatırım danışmanının yardımıyla da yapılabilir. Bunları yeni günlük NAV fiyatından satın alabilir ve satabilirsiniz.
Birçok farklı türde yatırım fonu vardır, bu da her yatırımcının yatırım hedefleri ve risk toleransı kendine özgü olduğu için harika bir şeydir.
Hisse senedi fonları olarak da bilinen hisse fonları, ABD veya yabancı hisse senetlerine yatırım yapar ve stratejilerine göre büyük farklılıklar gösterebilir. Küçük, orta veya büyük ölçekli şirketlere odaklanabilirler. Ayrıca büyüme, gelir veya değere odaklanabilirler. Stratejilerine ve sahip oldukları hisse senetlerine bağlı olarak, bu fonların çeşitliliği ve riski değişiklik gösterebilir. Yatırım yaptıkları hisse senetlerinin değeri artarsa, fonun değeri de artar. Elbette bunun tersi de geçerlidir.
Sabit getirili fonlar, tahvil fonları olarak da bilinir. Amaçları, riski sınırlamak ve istikrarlı bir gelir akışı sağlamaktır. Bunu, düzenli ve sabit faiz ödeyen devlet ve şirket tahvillerine yatırım yaparak başarırlar. Bu fonların bazıları belirli bir tahvil türüne odaklanırken, diğerleri çeşitli tahvillere yatırım yapmaktadır. Bu fonlar risk, getiri ve oynaklık açısından farklılık gösterecektir. Böylece yatırımcılar, yatırım hedeflerine uygun olanları seçebilirler.
Hedef tarih fonları emeklilik planlaması için tasarlanmıştır. Bu fonlar, hisse senetleri ve tahviller gibi farklı varlıklara yatırım yapar. Zamanla, portföylerinde değişiklik yaparlar. Belirli hedef emeklilik yılına yaklaştıkça, riskten istikrara daha fazla kayarlar. Bu, büyümeye yönelik stratejileri bırakıp tahviller ve nakit gibi daha muhafazakâr stratejileri tercih etmek anlamına gelir. Bunu yapmak, risk almanın en iyi fikir olmadığı bir dönemde piyasa dalgalanmalarından daha fazla koruma sağlar.
Para piyasası fonları genellikle daha güvenli, düşük riskli ve kısa vadeli yatırımlara odaklanır. Diğer taraftan, bunlar daha mütevazı getiriler sunar. Bu nedenle yatırımcılar genellikle paralarını klasik bir tasarruf hesabı veya nakit yerine onlara yatırırlar. Genellikle henüz kullanılmayan parayı saklamak için geçici bir çözümdür. Bu fonlar tasarruf hesaplarından biraz daha iyi getiri sağlama eğiliminde olsa da Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC) tarafından sigortalanmadıkları için daha risklidir.
Endeks fonları oldukça yaygındır ve S&P 500, Dow Jones Endüstri Ortalaması veya NASDAQ gibi belirli bir endeksin performansını izlemek için tasarlanmıştır. Aktif olarak yönetilen fonların aksine, bunlar pasif olarak yönetilir. Endeksin performansını aşmaya çalışmak yerine endeksin performansını yansıtmaları nedeniyle, çalıştırmaları daha kolaydır ve daha düşük ücretler gerektirirler. Uzun vadede, aktif olarak yönetilen fonlardan daha iyi performans gösterme eğilimindedirler. Bu da onları yatırımcılar için en iyi seçenek haline getirir.
Yatırım fonları, hisse senetlerini araştırmak veya aktif olarak alım satım yapmak ve portföylerini yönetmek için zamanı olmayan yatırımcılar için kullanışlı ve nispeten basit bir çözümdür. Uygun fiyatlıdırlar, çeşitlilik ve pasif gelir elde etmenizi sağlarlar.
Çeşitlendirme ve profesyonel yönetim
Profesyonel yöneticiler tarafından aktif olarak yönetildikleri için arkanıza yaslanıp rahatlayabilirsiniz. Paranız, piyasayı analiz edip bilinçli kararlar alabilen, uzmanlık ve teknolojik kaynaklara sahip nitelikli kişiler tarafından yönetilir ve portföyünüz hisse senetleri, tahviller ve diğer menkul kıymetlerle çeşitlendirilir. Çeşitlendirme, riskten daha fazla koruma anlamına gelir. Çeşitlendirme ne kadar fazla olursa, yatırımınız belirli bir hisse senedi veya varlık kategorisinde yaşanan düşüşlere karşı o kadar dayanıklı hale gelir. Örneğin, hisse senetleri düşerken tahviller yükselirse, birinin yükselişi diğerinin düşüşünü telafi edebilir. Yatırım fonları ayrıca performansları hakkında düzenli güncellemeler sağlayarak sizi bilgilendirir ve paranızın nasıl yönetildiğine dair şeffaflık sunar.
Uygun fiyat ve likidite
Gerekli minimum yatırım bazı durumlarda 100 doların altında olabilir, yani aynı çeşitlendirmeyi kendi başınıza sağlamak için normalde yatırmanız gereken büyük miktarlarda para yatırmanız gerekmez. Bu, pizzacıya gidip bütün bir pizza yerine tek bir dilim pizza almak gibidir ve o dilimin ne kadar büyük veya küçük olacağına karar vermek size kalmıştır. Yatırım fonları, hisselerinizi herhangi bir iş gününde fonun net varlık değeri üzerinden alıp satabileceğiniz için likidite de sağlar.
Yatırım fonları bir seferde çok daha büyük miktarlarda alım satım yaptıkları için, bireysel yatırımcı olarak işlem yapmaya kıyasla daha az işlem maliyeti ödersiniz. Bu da yatırım fonlarını maliyet açısından verimli bir yatırım aracı haline getirir. Ancak, fonun işletilmesi için gerekli ücretler ve ek maliyetler yatırımınızı etkileyebilir.
Para kazanmak
Yatırım fonları size farklı şekillerde para kazandırabilir. Hisse senetlerinden düzenli temettü veya tahvillerden faiz elde edebilir ve bunları giderleri düşüldükten sonra hissedarlarına temettü olarak dağıtabilirler. Hissedarlar daha sonra parayı cebe atmayı veya daha fazla hisse satın almak için doğrudan fona yeniden yatırmayı seçebilirler. Yatırım fonları, menkul kıymetleri kârla satarak ve yıl sonunda sermaye kayıplarını düşürdükten sonra hissedarlara yeniden dağıtarak da sermaye kazancı elde edebilir. Son olarak, fonun portföyünün giderler düşüldükten sonra değeri artarsa, hisselerinin net varlık değeri de artacaktır. Hissedarlar, ödedikleri bedelden daha fazla değere sahip hisselere sahip olurlar.
Fonunuzu tanıyın
Yatırım hedeflerinize uygun bir yatırım fonu bulmak için önce biraz araştırma yapmanızda fayda var. Bağımsız üçüncü taraf kuruluşların derecelendirmelerini çevrimiçi olarak bulabilirsiniz.
Yatırım fonları ayrıca, web sitelerinde ve SEC web sitesinde ücretsiz olarak izahname ve hissedar raporları yayınlar.
Fonun nasıl çalıştığını tam olarak anlamak için bunları okuyabilirsiniz. Ayrıca, maliyet ve paranızın nasıl yönetilip yatırıldığı hakkında da bilgi verilecektir. Anlamadığınız bir şey varsa onlara sorun. Esasen paranızı başka birine emanet ediyorsunuz, bu nedenle paranızın ne için kullanıldığını anlamak önemlidir.
Ücretler ve vergiler
Bir yatırım fonuna yatırım yapmak ücretsiz değildir. Ne kadar tutacağını tam olarak anladığınızdan emin olun. Örneğin, bazı fonlar hisse senedi alıp sattığınızda veya çok erken sattığınızda sizden ücret alır. Fonun işletilmesiyle ilgili masrafları da ödeyebilirsiniz. Bazen bunlar fonun net varlık değerinden düşülür. Yani, doğrudan ödeme yapmasanız da, aslında ödüyorsunuz ve uzun vadede kazandığınız paraya etki edecektir. Ücretler önemsiz görünebilir, ancak uzun vadede yatırımınız üzerinde büyük bir olumsuz etki yaratabilir. Yatırım fonları da temettü ve sermaye kazançlarından doğan vergileri hissedarlara aktaracaktır. Bazı yatırım fonları diğerlerine göre daha vergi avantajlıdır, bu nedenle kontrol etmek iyi bir fikirdir.
Riskler
Yatırım fonlarına yatırım yapmak, işlem yelpazesinin daha güvenli ve kolay tarafındadır. Ancak, kendine özgü riskleri de vardır. Ücretler ve vergiler zamanla getirilerinizi etkileyebilir, bu yüzden bunlar hakkında bilgi edinmeye değer. Akılda tutmanız gereken bir diğer şey de yatırım fonlarının FDIC tarafından garanti altına alınmadığıdır. Bu, paranızın piyasa dalgalanmalarından veya kötü fon yönetiminden korunmadığı anlamına gelir. Fonun sahip olduğu hisse senetleri değer kaybederse yatırımınız da değer kaybeder. Nadiren görülen finansal kriz veya piyasa çöküşleri durumunda, bazı fonlar kendilerini ve yatırımcılarını korumak için durumun düzelmesine kadar para çekme işlemlerini askıya alabilir. Bu, paranızı ne kadar hızlı çekebileceğinizi sınırlayabilir. Yönetim de önemlidir ve bir fon kötü yönetilirse yatırımınız kısa sürede değersiz hale gelebilir. Temettü ve faiz ödemeleri kesin değildir ve piyasa koşullarına göre değişebilir. Bir zamanlar iyi bir pasif gelir kaynağı olan şey, daha iyi bir kaynağa dönüşebilir, ancak kötüleşebilir de.
Kaydolarak FBS Müşteri Sözleşmesi koşulları ve FBS Gizlilik Politikası ile dünya finans piyasalarında işlem yapmanın doğasında bulunan tüm riskleri kabul etmiş olursunuz.